اصول زندگي

14اعجاز علمی قرآن در تفسیر نمونهدر زیر 14 اعجاز علمی قرآن در تفسیر نمونه تقدیم می گردد.مقدمهاعجاز علمي از مهم‌ترين ابعاد اعجاز قرآن در عصر حاضر است. تفسير ارزشمند «نمونه» نوشته مرجع عاليقدر حضرت آيت الله العظمي مكارم شيرازي و همکاران از جمله تفاسيري است كه نسبت به اعجاز علمي قرآن كريم رويكردي مثبت و متعادل دارد. شيوه اين تفسير استخدام علوم در فهم، تفسير و بيان اعجاز علمي قرآن است و تلاش کرده است تا از علوم قطعي در اين راستا استفاده کند نه اینکه نظريه‌هاي اثبات نشده را بر قرآن تحميل نماید.مؤلف محترم در تفسير آيه شريفه ذلِكَ الْكِتَابُ لاَرَيْبَ فِيهِ هُدىً لِلْمُتَّقِينَ (بقره/ 2) مي‌نويسد: «جالب اينكه گذشت زمان نه تنها طراوت قرآن را نمي‏كاهد، بلكه با پيشرفت علوم و برداشته شدن پرده از روي اسرار كائنات، حقائق قرآن روشن‌تر مي‏گردد و هر قدر علم به سوي تكامل پيش مي‏رود، درخشش اين آيات بيشتر مي‏شود. اين يك ادعا نيست، واقعيتي است كه به خواست خدا در لابه‌لاي همين كتاب تفسير به آن پي خواهيم برد» (مکارم شیرازی، تفسير نمونه، 1/ 66).هم‌چنين ذیل تفسير آيه 89 از سوره مبارکه اسراء مي‌نويسد:«اين آيه در واقع، بيان يكي از جنبه ‏هاي اعجاز قرآن يعني جامعيت آن است. به راستي اين تنوع محتويات قرآن، آن هم از انساني درس نخوانده عجيب است؛ چرا كه در اين كتاب آسماني، هم دلايل متين عقلي با ريزه‏كاري‌هاي مخصوصش در زمينه عقاید آمده و هم بيان احكام متين و استوار بر اساس نيازمندي‌هاي بشر در همه زمينه‏ها. هم بحث‌هاي تاريخي قرآن در نوع خود بي‌نظير، هيجان‏انگيز، بيدارگر، دلچسب، تكان‏دهنده و خالي از هر گونه خرافه است و هم مباحث اخلاقيش كه با دل‌هاي آماده همان كار را مي‏كند كه باران بهار با زمين‌هاي مرده! مسائل, ...ادامه مطلب

موضوع: مناظرهمناظره امام رضا علیه السلام با اهل کتاب با مستند ات آن در کتاب مقدسپيشينه و جايگاه مناظره در اديان آسمانيگفتگو، مناظره و احتجاج از همان آغاز آفرينش، از اساسي ترين ابزارهاي ارتباط جمعي انسان ها براي تفهيم و تفاهم بوده است. تاريخ اديان توحيدي نشان مي دهد كه پيامبران بزرگ الهي نيز همواره در موقعيت هاي گوناگون تبليغي از اين ويژگي عمومي و فطري بشر بهره هاي فراوان برده اند. احتجاج حضرت نوح، هود، صالح، ابراهيم، لوط، شعيب، موسي و عيسي(عليهم السلام) با كافران قوم و مخالفان فكري خود، در قرآن،([1]) گزارش شده است. چنان كه احتجاج هاي پيامبر اكرم(ص) با مشركان عرب، مسيحيان نجران، يهوديان، ماده پرستان و منكران معاد در بسياري از آيات و منابع حديثي انعكاس يافته است.([2]) پس از پيامبر، اهل بيت عصمت و طهارت(ع) نيز تداومگر اين سيره بوده اند. مناظره امام علي(ع) با دانشمندان يهود درباره خدا و صفات او،([3])گفتوگوي امام حسن و امام حسين(ع)با معاويه و ديگر شاميان، گفت وگوي امام باقر(ع)با خوارج،([4]) و مناظره هاي امام صادق(ع)و شاگردان ايشان با زنديقان از اين قبيل است.([5]) اما در اين ميان، گفت و گوي نغز و ژرف امام رضا(ع) با مخالفان، به ويژه عالمان يهود و نصارا، زرتشتي، صابئي، متكلّمان نامدار و ديگران، كه با پيشنهاد مأمون عبّاسي برگزار گرديد، بسيار شنيدني و مثال زدني است. ايشان از راه گفت و گو و مناظره، به مقابله با مخالفان پرداختند و سؤالات و چالش هاي زنديقان و اشكالات دگرانديشان در حوزه عقايد اسلامي و شيعي را پاسخ گفتند.([6])اهميت مناظره هاي امام رضا(ع)انگيزه مأمون از برگزاري اين گونه مناظره ها، هرچند مورد اختلاف پژوهشگران و صاحب نظران است، اما در اين نكته نمي توان ترديد كرد كه غلبه امام ب, ...ادامه مطلب

اصول دروس معرفت نفس- کدُ ها و اصول دروس معرفت نفس اثر حضرت علامه حسن زاده آملی(رحمه الله):1- اصل اول: هر چه هست وجود است.2- اصل دوم: هرپدیده آمده از وجود پدید آمده است.3- اصل سوم: نیرویی داریم که درمی یابد و تمیز می دهد.4- اصل چهارم: سرای هستی بی حقیقت و واقعیت نیست.5- اصل پنجم: واقعیت و حقیقت هر چیز هستی است.6- اصل ششم: واسطه ای میان وجود و عدم نیست.7- اصل هفتم: هستی ها با هم بی پیوستگی نیستند. بلکه هستی ها با هم پیوستگی دارند.8- اصل هشتم: آنچه اتفاقی نیست هدفی دارد ورفتاراوبیهوده نیست.9- اصل نهم: هرچه را درجنبش و مسیر جنبش قرار می گیرد و چون هدف دارد دین وهدف دارد.10- اصل دهم: علم وجود است.11- اصل یازدهم: حرکت در چیزی است که فاقد کمالی باشد.12- اصل دوازدهم: موجودی که کمال مطلق است حرکت در اومتصور نیست.(ویا به عبارت دیگر:مجموع هستی بی جنبش و در سکون کامل است).13- اصل سیزدهم: حرکت فرع بر احتیاج است.14- اصل چهاردهم: هرچه که غایت و کمال متحرکی است برتر و فراتر از آن متحرک است پس موجودات را درجات و مراتب است. 15- اگر سلسله موجودات منتهی به موجودی شود باید آن موجود غایت غایات و کمال کمالات و نهایت و منتهای همه هستی ها باشد و مادون او همه محتاج او و در وی حرکت متصور نمی باشد.16- هر موجودی در حد خود تام وکامل است. تام و اتم و کامل و اکمل از قیاس پیش می آید.17- هیچ چیزدر حد خود و در عالم خود شر و بد نیست ولی قیاس و نسبت با این و آن که به میان آمد سخن از شرّ و بد به میان می آید. 18- نطفه و مربی و اجتماع و معاشر از اصولی اند که در سعادت و شقاوت انسان دخلی به سزا دارند. 19- حرکت؛ خارج شدن موضوعی است از فقدان صفتی و کمالی به سوی وجدان آن کمال و صفت به طور تدریج و وجود هر جزء بعد از جزء , ...ادامه مطلب

مهمترین ویژگی بندگان خدا در قرآن مهمترین ویژگى و عمیق ترین شاخصه براى بنده ممتاز خدا آن است که رابطه نظرى و عملى خود را با قرآن, بزرگترین کتاب آسمانى, و یگانه معجزه جاویدان پیامبر اسلام(ص) به طور عمیق و استوار برقرار سازند آن گونه که روح پرطراوت قرآن در زندگیشان آشکار گردد...بهره بردارى صحیح از قرآنقرآن در مورد ویژگى ممتاز بندگان برجسته خداوند, چنین مى فرماید: ((والذین اذا ذکروا بآیات ربهم لم یخروا علیها صما و عمیانا))[1] از ویژگى هاى خاص بندگان ممتاز خدا این است که هرگاه آیات پروردگارشان (یعنى آیات قرآن) به آنها گوشزد شود, کر و کور روى آن نمى افتند.این ویژگى از مهمترین ویژگى و عمیق ترین شاخصه براى بنده ممتاز خدا است که رابطه نظرى و عملى خود را با قرآن, بزرگترین کتاب آسمانى, و یگانه معجزه جاویدان پیامبر اسلام(ص) به طور عمیق و استوار برقرار سازند آن گونه که روح پرطراوت قرآن در زندگیشان آشکار گردد. چنان که امام باقر(ع) براساس این آیه و آیات دیگر قرآن فرمود:قاریان قرآن سه گونه اند:1 ـ کسى که قرآن را تلاوت مى کند, ولى آن را وسیله کسب امور مادى و دوشیدن شاهان (و صله گرفتن از آنها) قرار داده, و به وسیله آن بزرگى به مردم بفروشد و خودنمایى کند .2ـ کسى که هدفش از قرائت قرآن, حفظ حروف (و تجوید) آن است, اما حدود و قوانین آن را تباه مى سازد, خداوند افراد این گروه را زیاد نکند 3ـ کسى که قرآن را تلاوت مى کند, و دواى قرآن را بر روى درد قلبش مى نهد (و قرآن را وسیله درمان بیمارىهاى معنوى قرار مى دهد) با آن شب زنده دارى کند, و روزش را به تشنگى (روزه) به سر آورد... ((فوالله لهولإ فى قرإ القرآن اعز من الکبریت الاحمر)) سوگند به خدا این گروه در میان قاریان قرآن از کبریت احمر , کمیاب تر هستند.[2]ما, ...ادامه مطلب

ميزان و ترازوي اعمال در قيامتمنظور از «ميزان و ترازوي اعمال» در روز قيامت چيست؟پاسخ اجمالی:يكي از سؤالات مهمّ در بحث معاد، معنا و مفهوم «ميزان» است. در بعضى از روايت ها «ميزان» به وجود مقدس امامان معصوم(ع) و در حديث ديگر به عدل و در حديث داود(ع) چيزى كه كفه هاى آن تمام زمين و آسمان را پر كرده است تفسير شده و اين سه در ظاهر با هم متضادّند؛ ولى با توجه به اينكه حقيقت ميزان، همان عدل الهى است و پيامبر(ص) و امامان معصوم(ع) نمونه و مظهر عدل او هستند تضادّ برطرف مي شود؛ چون آنها هستند كه موازنه ميان اعمال و پاداش و كيفر را برقرار مى سازند.پاسخ تفصیلی:يكي از سؤالات مهمّ در بحث معاد، معنا و مفهوم «ميزان» است. مرحوم «شيخ مفيد» مى گويد: «معناى ميزان آن گونه كه گروهى از اخباريينِ جامد فكر مى كنند كه ترازوهاى اعمال همچون ترازوهاى دو كفه اى اين جهان هستند، نيست؛ بلكه همان گونه كه در خبر وارد شده اميرمؤمنان(عليه السلام) و امامان از ذريه او(عليهم السلام) ترازوهاى سنجش در قيامتند، آنها هستند كه موازنه ميان اعمال و پاداش و كيفر را برقرار مى سازند».(1)ولى بعضى از مفسّران اين سخن را نپذيرفته و معتقدند ترازويى همچون ترازوهاى سنجش اين جهان در آن روز برپا مى شود و اعمال انسان داراى وزن خواهند بود و يا نامه اعمال را كه داراى وزن است با آنها مى سنجند.بعضى نيز مانند مرحوم علّامه مجلسى (رضوان الله عليه) مى گويند: «ما به ميزان به طور اجمال ايمان داريم؛ اما درباره جزئيات و چگونگى آنها از پيش خود چيزى نمى گوييم».قابل توجه اينكه در خبرى آمده است كه حضرت داود(عليه السلام) از خداوند تقاضا كرد كه ميزان را به او ارائه دهد، خداوند ميزان را به او نشان داد، هر كدام از كفه هاى آن به اندازه فاصله مشرق تا مغرب بود!, ...ادامه مطلب

معرفت و عبادتفلسفه ی خلقت انسان در قرآن کریم، عبادت و بندگی خداوند به شمار آمده است. وَ مَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلاَّ لِیَعْبُدُونِ‌؛[1] خداپرستی جز در سایه ی خداشناسی میسّر نیست.آفرینش انسانها بر اساس فطرت توحیدی و با رهنمودهای وحی و انبیا و در سایه ادراکهای عقلی، انسان را به شناختِ آفریدگار هستی بخش رهنمون می شود. اگر بشر، ندای فطرت را بشنود و دعوت انبیا را گوش کند و بپذیرد و در زندگی عقل را راهنمای خویش قرار دهد، هم از «معرفت الهی» برخوردار می شود، هم از «محبت خداوند» و هم از «عبادت پروردگار».خداپرستی، هدف خلقت است. معرفت خداوند، زمینه ساز پرستش اوست.امام حسین (علیه السلام) فرمودند:إنَّ الله جَلَّ ذِکرُهُ ما خَلَقَ العِبادَ اِلّا لِیَعرِفوهُ، فَاِذا عَرَفوهُ عَبَدوهُ؛[2]خداوند متعال بندگان را نیافرید، مگر آنکه او را بشناسند. پس هرگاه خداوند را بشناسند، او را عبادت می کنند. اگر بخواهیم بشریت، در بستر خداپرستی قرار گیرد و از رهگذر عبادت، به کمال بشری راه یابد، راهی جز افزودن معرفت او نسبت به خدای متعال و نعمتهایش و حکمت و تدبیر او در عالم و هدفداری خلقت نیست.هر کس خداوند را بیشتر بشناسد، او را بیشتر می پرستد. این شناخت باید به مرحله ی قلبی و ایمانی برسد.آن کس که تو را شناخت جان را چه کند؟فرزند و عیال و خانمان را چه کند؟دیوانه کنی هر دو جهانش بخشیدیوانه تو هر دو جهان را چه کند؟[3]آری؛ باید طعم شیرین محبت و معرفت خداوند را چشید، تا بتوان عارفانه و عاشقانه او را عبادت کرد.[4]حدیث قدسی:مَنْ طَلَبَنِی‌ وَجَدَنِی‌، وَمَنْ وَجَدَنِی‌ عَرَفَنِی‌، وَمَنْ عَرَفَنِی‌ أحَبَّنِی‌، وَمَنْ أَحَبَّنِی‌ عَشَقَنِی‌، وَمَنْ عَشِقَنِی‌ عَشِقْتُهُ، وَمَنْ عَشِقْتُهُ قَتَلْتُهُ، وَمَن, ...ادامه مطلب

چهل حدیث در باره نماز:1. نماز، ستون دین است.2. نماز آتش را خاموش مى کند.3. نماز موجب قرب به ساحت مقدس الهى است.4. نماز معراج هر مؤمن پاکی است.5. نماز مانند آب جارى است که شبانه روز پنج بار خود را در آن شستشو مى کنید.6. حضرت عیسى(علیه السلام) در هنگام تولد گفت: «خداوند سفارش کرده است که تا زنده ام نماز بخوانم و زکات بدهم».7. اهمیّت نماز به قدرى است که منکر آن کافر به شمار مى آید. (البته به شرطى که بداند انکار نماز، به انکار پیغمبر برمى گردد).8. نماز برترین اعمال انسان است.9. نماز میزان سنجش سایر اعمال انسان است.10. نماز ستون خیمه دین اسلام است.11. نماز با ارزشترین عملى است که براى انسان قرار داده شده.12. اوّلین سؤالى که در روز قیامت از انسان مى شود، نماز است.13. اگر نماز قبول شد، باقى اعمال نیک انسان نیز قبول مى شود.14. اگر نماز مردود شد، سایر اعمال نیک انسان هم رد مى شود.15. خداوند بر عهده خود گرفته است که اگر کسى نماز را کامل به جا آورد او را وارد بهشت نماید.16. یک نماز واجب از بیست حج و هر حج از یک اتاق طلا که تمام آن را در راه خدا صدقه دهند برتر است.17. یک نماز واجب، برتر از هزار حج و هر حج از دنیا و آنچه در دنیا مى باشد برتر است.18. امام صادق(علیه السلام) فرمود: «هیچ عمل خیرى برتر از نماز نیست».19. نماز خدمت کردن به خدا است که روى زمین معادل ندارد.20. رحمت خدا از بالاى آسمانها تا اعماق زمین بر نمازگزار فرو مى ریزد.21. ملائکه در حال نماز اطراف نمازگزار حلقه شادى مى زنند.22. ملائکه در حال نماز بود که به زکریاى پیغمبر بشارت فرزند دادند.23. فرشتگان به نمازگزار مى گویند: اگر ارزش نماز را مى دانستى، هرگز نماز را رها نمى کردى.24. وقتى روز قیامت شخص را براى حساب اعمال حاضر مى کنن, ...ادامه مطلب

اهمیت شب و روز در روایات1ـ از ابوبصیر روایت شده است که گفت: از حضرت امام محمدباقر(علیه السلام)شنیدم که فرمود: «خورشید در روزى که افضل از روز جمعه باشد طلوع نکرده».(1)2ـ محمد بن مسلم از حضرت امام محمد باقر (علیه السلام) روایت نموده که فرمود: «هنگامى که روز جمعه مى شود ملائکه مقرب کاغذهایى از نقره و قلمهایى از طلا دارند نازل مى شوند و بر درب هاى مساجد بر روى کرسى هایى از نور مى نشینند و اسامى افرادى را که وارد مسجد مى شوند از روى ترتیب یک و دو مى نویسند و هنگامى که امام جمعه حاضر شد پرونده ها را مى بندند و این ملائکه ها در هیچ روزى مگر روز جمعه روى زمین نمى آیند».3ـ عبدالله بن سنان از حضرت امام جعفر صادق(علیه السلام) روایت نموده که فرمود: «هنگامى که امام جمعه از خطبه خلاص شد تا صفهاى نماز منظم شود، در این حال دعا اجابت مى شود و همچنین از آخر روز جمعه تا غروب خورشید، دعا مستجاب مى شود».4ـ ابونصر از حضرت امام رضا(علیه السلام) و آن حضرت از رسول خدا(صلى الله علیه وآله) روایت نموده که آن حضرت فرمود: «که روز جمعه آقاى همه روزهاست و خداوند کارهاى خوب را پاداش بیشترى مى دهد; گناهان را مى آمرزد، درجه هاى انسان را بالا مى برد، دعا را مستجاب مى کند و گرفتارى ها را برطرف مى کند و حاجتهاى بزرگ را روا مى دارد، در روز جمعه، خداوند کسانى را که در آتش جهنم هستند به وسیله دعاى مردم از آتش خلاص مى کند و کسى که حق روز جمعه را بشناسد و احترام روز جمعه را نگهدارد سزاوار است خداوند او را از آتش دوزخ نجات دهد و اگر چنین آدمى در روز جمعه یا شب جمعه از دنیا برود، مانند کسى است که شهید شده است و در روز محشر در امان است و اگر کسى نسبت به روز جمعه بى حرمتى کند و حق روز جمعه را ضایع کند، سزاوار است که خداون, ...ادامه مطلب

چهار علم ضروری در تمام علوم اسلامی بعنوان پیش نیازاما چهار علم مورد نیاز درهمه رشته های علمی عبارت است از:الف- تاریخ علم.به عنوان مثال اگربخواهیم رشته عرفان اسلامی راتحصیل کنیم با بخوانید, ...ادامه مطلب

ای نام تو بهترین سرآغاز نظامی » خمسه » لیلی و مجنون » بخش ۱ - به نام ایزد بخشاینده ای نام تو بهترین سرآغاز 1 بی‌نام تو نامه کی کنم باز ای یاد تو مونس روانم جز نام تو نیست بر زبانم 2 ای کارگشای هر چه هستند نام تو کلید هر چه بستند ای هیچ خطی نگشته ز اوّل بی‌ حجّت نام تو مسجّل ای هست کن اساس هستی کوته ز درت درازدستی ای خطبه تو تبارک الله فیض تو همیشه بارک الله ای هفت عروس نه عماری 3 بر درگه تو به پرده‌داری ای هست نه بر طریق چونی دانای برونی و درونی ای هرچه, ...ادامه مطلب

خلاصه جزوه درس دانش خانوادهبسم الله الرحمن الرجیممقدمهخانواده هسته اصلی و مرکزی هر جامعه ای را تشکیل میدهد به همین جهت یکی از مهمترین موضوعاتی است که اندیشمندان مختلف از جهات گوناگون آن را مورد مطالعه و بررسی قرار داده و می دهند.جامعه: مجموعه ای از واحدها(خانواده ها) ی انسانی است که در یک مکان مشخص (بنام کشور) با هویت مشخص(فرهنگ) بطور مستمر زندگی می کنند، که دارای یک نظام واحد سیاسی، نظام آموزشی، اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و ... واحد مشخص و معینی می باشند.جامعه از جهتی یک واقعیت عینی است یعنی - واحدها یا گروه های انسانی (افراد) که در قالب خانواده ها هسته اصلی آن را تشکیل می دهند - در یک مکان مشخص به نام کشور مستقل از سایر کشورها بطور مستمر زندگی می کنند.از جهت دیگر جامعه یک واقعیت انضمامی است یعنی شبکه ای از نهادهای اجتماعی است، یا به عبارت دیگر؛ جامعه یک نظام اجتماعی کل است که دارای خرده نظام های سیاسی، خانواده، اقتصاد، فرهنگ، دین مستقل از جوامع دیگر می باشد. و خلاصه اینکه؛ جامعه شبکه ای از نهادهاست. برای درک بیشتر لازم است به توضیح اجمالی در مورد آن بپردازیم.نهاد: شبکه ای از روابط اجتماعی است که متضمن ارزشها و رویه های عمومی است و نیاز خاصی از نیازهای جامعه را تامین می کند.به عبارت دیگر جامعه نیاز به نظم دارد ، نیاز به تامین اقتصادی افرادش، نیاز به تولید نسل و.... می باشد و به جهت تامین این نیازها نهادهای سیاسی، اقتصادی، خانواده و... پدید می آیند.ساختار و کارکرد نهادهانهادها دارای ساختار و کارکرد هایی گوناگون می باشند.ساختار نهادها به سه جهت اشاره دارد: الف) افرادی که عناصر (نقش های) کارگزاران نهاد محسوب می گردند. ب) چگونگی ارتباط عناصر تشکیل دهنده؛ ج) چگونگی روابط متقابل بی, ...ادامه مطلب

درس 2ایمان و حقیقت آنمفهوم ايمان در لغت و اصطلاحایمان از دیدگاه اسلامفوايد ايمانرابطه ایمان و عملرابطه ایمان و اختیارمتعلقات ايماندرجات ایمانمقدمهايمان از باب «افعال» (آمن، يؤمن، ايمانا) و از ماده اَمن، به معناي ايمن گردانيدن است، ولي در معاني گرويدن، باورداشتن، روي کردن و اعتماد ورزيدن استعمال مي شود. با توجه به ماده و موارد استعمال اين واژه در تعريف آن مي توان گفت: ايمان باورداشتني است که باعث گرويدن شخص به يک امت مي شود و او را از خطرات کفر، نفاق و گمراهي ايمن مي بخشد.اما در تعریف اصطلاحی ایمان، قرن ها میان متكلمان، فیلسوفان و الهی دانان مسلمان و مسیحی و پیروان دیگر ادیان اختلاف نظرهای جدی وجود داشته و دارد. بیشترین اختلاف ها بر سر داخل كردن سه موضوع در تعریف ایمان است: اول علم، دوم اراده و سوم عمل. بسیاری از فیلسوفان و متكلمان شیعه ایمان را همان علم، علم جزمی و یقینی، می دانند. برخی از شیعیان و نیز اغلب اشاعره و مرجئه ایمان را عملی ارادی، یعنی تصدیق می دانند و حتی برخی از مرجئه اقرار زبانی را كافی می دانند. خوارج عمل را جزء ایمان می دانند و فاسق را خارج از حوزه ایمان می شمارند. اما به نظر می رسد ایمان چیزی بیش از علم است و عمل خارجی در آن دخالتی ندارد. ایمان تصدیق قلبی است كه به اراده و اختیار انسان و در پی علم یا باور تحقق می یابد و عمل خارجی از لوازم ایمان است و نه جزء ماهیت آن. اقرار به زبان نیز جزء ماهیت ایمان نیست، بلكه آن نیز مانند سایر عمل های خارجی از لوازم ایمان است. نكته با اهمیتی كه ممكن است پذیرش آن برای آشنایان با فلسفه و حكمت اسلامی اندكی سنگین باشد، فراتر بودن ایمان از علم و اختیاری بودن آن است.برای اینكه این مسئله روشن گردد توجه به شواهد زیر راه گشاست:1. ا, ...ادامه مطلب

بخش اول: مبدأدرس1اهمیت مباحث اعتقادیاهمیت و فائده تفکّرنخستین موضوع برای «تفکر» و «اندیشیدن»تعریف و آثار اعتقاد به ديندين و تامين عدالت اجتماعيارکان دین شناسیراه های شناختمقدمهاهميت و ارزش هر علمي به موضوع آن بستگي دارد و در ميان تمام علوم، علم اعتقادات شريف ترين و با ارزش ترين جایگاه را دارد. لذا شایسته است که انسان در چند و چون این علم با ارزش تفکر و اندیشه نماید.اهمیت و فائده تفکّر امام علي(علیه السلام) در نامه 31 نهج البلاغه، فوائدی را برای «تفکّر» بیان نموده اند.ایشان درباره فوائد «تفکّر» می فرماید: «هر كس انديشه خود را به كار گيرد حقايق را مى بيند و راه صحيح را انتخاب مى كند». در واقع حضرت همانند قرآن، اهمّيّت تفكر در امور دنيا و آخرت را بر همگان آشکار دانسته و آن را سبب پیروزی و موفقیت افراد می داند.آن حضرت در بخشی از نامه 31 «نهج البلاغه» مى فرمايد: (هر كس انديشه خود را به كار گيرد حقايق را مى بيند و راه صحيح را انتخاب مى كند)؛ «وَ مَنْ تَفَكَّرَ أَبْصَرَ». اهمّيّت تفكر در همه امور دنيا و آخرت چيزى نيست كه بر كسى مخفى باشد و تمام افراد پيروزمند و موفق همين راه را پيموده اند. «قرآن مجيد» در اين باره مى فرمايد: «قُلِ الْعَفْوَ كَذلِكَ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمُ الْآياتِ لَعَلَّكُمْ تَتَفَكَّرُون * فِي الدُّنْيا وَ الْآخِرَةِ ...»(سوره بقره، آيات 219 و 220)؛ (بگو آنچه افزون بر نیاز است، اينچنين خداوند آيات را براى شما روشن مي سازد، تا شايد انديشه كنيد! * درباره دنيا و آخرت! ...).[1]ای برادر تو همان اندیشه ای مابقی خود استخوان و ریشه ایگر گل است اندیشه تو گلشنی ور بود خاری تو هیمه گلخنی(مولوی، مثنوی معنوی)نخستین موضوع برای «تفکر» و «اندیشیدن»اولین, ...ادامه مطلب

خلاصه دروس اندیشه اسلامی1خلاصه مباحث مبدأ:- انسان باید ابتدا قوا و ابزار شناخت خود و گستره و مرزهای آنها را بشناسد تا بعد به شناخت جهان دست یابد. آن چنان که امیرالمؤمنین می فرماید: کسی که خود را نمی شناسد، چگونه غیر خود را تواند شناخت. - اگر آدمی قبل از هر چیز خود را بشناسد، بهتر می تواند از سرمایه های وجودی خود بهره ببرد و آنها را شکوفا سازد.- هرگاه انسان موفق شود استعداد های خود را بشناسد، سرمایه های وجودی خود را به کمال رسانده است. - اگر انسان ساختار پیچیده خود را مورد تأمل قرار دهد به ناظمی حکیم و علیم که چنین ساختاری را پدید آورده است آگاه می گردد و این مقدمه خود شناسی است.- برای روشنی هر چه بیشتر رجحان و ضرورت خودشناسی می توان به دلایل ذیل اشاره کرد: 1- مقدمه کمال انسانی 2- پیش درآمد جهان شناسی 3- مقدمه خداشناسی.- گروهی علاوه بر بعد مادی انسان به بعد غیرمادی او نیز اعتقاد دارند و برای انسان علاوه بر بدن مادی، حقیقتی به نام روح قائلند. ادیان الهی به ویژه اسلام با این دیدگاه همراه است.- فیلسوفان دلایل متعددی بر غیر مادی روح اقامه کرده اند، یکی از آنها این است که وقتی ذر خودمان یعنی همان من درک کننده دقت می کنیم می یابیم که وجود من که حقیقت انسان است امری بسیط و غیر قابل تقسیم است و نمی توان آن را به دو نیمه من تقسیم کرد.ازدیدگاه اسلام و قرآن، انسان علاوه بر بدن مادی از روح الهی بهره مند است و اصولا حقیقت انسان روح اوست. و قرآن در آیاتی به دو ساحتی بودن انسان تصریح می فرماید: « ثم سوّاه و نفخ فیه من روحه» - قرآن در آیه «الله یتوفی الانفس حین موتها» موضوعی را پیش می کشد و آن اینکه حقیقت و واقعیت آدمی همان روح اوست که با بدن مادی همراه است.- از آیاتی مانند « قل یتوفاکم ملک, ...ادامه مطلب

نگاهی به زندگی پربار علامه حسن حسن‌زاده آملی (قدّس سرّه)علامه حسن حسن زاده آملی ایشان در اواخر سال ۱۳۰۷ هجری شمسی در روستای ایرای لاریجان آمل متولد و در حجر کفالت و تحت مراقبت پدر و مادری الهی، بزرگوار و اهل یقین، تربیت یافتند. در حالی که شش ساله بودند، به مکتبخانه خدمت یک معلم روحانی شرفیاب شدند و پیش او خواندن و نوشتن یاد گرفتند و تعدادی از جزوات متداول در مکتبخانه های آن زمان را خواندند، تا اینکه در خردسالی تمام قرآن را به خوبی یاد گرفتند.علامه حسن زاده در سال ۱۳۲۳ شمسی تحصیلات کتب ابتدائیه را در مدرسه روحانی (حوزه علمیه) که در میان طلّاب علوم دینیّه معمول و متداول است از نصاب الصبیان و رساله عملیه فارسی آیت الله سید ابوالحسن اصفهانی (چون ایشان مرجع علی الاطلاق در آن زمان بودند) و کلیات سعدی، گلستان سعدی و جامع المقدمات و شرح الفیه سیوطی و حاشیه ملا عبدالله بر تهذیب منطق و شرح جامی بر کافیه نحو و شمسیه در منطق و شرح نظام در صرف، مطوّل در معانی و بیان و بدیع و معالم در اصول، تبصره در فقه و قوانین در اصول تا مبحث عام و خاص را در آمل که همواره از قدیم الدهر واجد رجال علم بوده، از محضر مبارک روحانیین آن شهر آیات عظام و حجج اسلام: محمد آقا غروی و آقا عزیزالله طبرسی و آقا شیخ احمد اعتمادی و آقا عبدالله اشراقی و آقا ابوالقاسم رجائی و غیرهم که همگی از این نشأه رخت بربسته اند و به ریاض قدس در جوار رحمت ربّ العالمین آرمیده اند، فرا گرفتند و نیز از حضرت آیت الله عزیزالله طبرسی تعلیم خط می گرفتند تا اینکه خود حضرتش در آمل چند کتاب مقدماتی را تدریس می کردند.آیت‌الله حسن‌زاده، با اتمام دروس مقدماتی حوزه، لباس روحانیت پوشید و در ۲۲ سالگی، در شهریور ۱۳۲۹ش، برای ادامه تحصیل، وارد تهران شد., ...ادامه مطلب